چگونه انتقاد سازنده را بپذیریم؟

پذیرش انتقاد سازنده مهارتی است که افراد موفق در محیط کار و زندگی اجتماعی دارند. وقتی انتقادی ارائه می‌شود، ابتدا به طرف مقابل با دقت گوش می‌دهیم و به او احترام می‌گذاریم که رابطه با این موضوع وقت گذاشته است و پس از قدردانی در راستای بهبود اوضاع اقدام می کنیم.

پذیرش انتقاد سازنده می‌تواند حتی سخت‌تر از ارائه دادن آن باشد؛ بنابراین، نکاتی را برای شیوه‌ی بروز واکنش مثبت در ادامه‌ی مطلب آورده‌ایم:

۱. مانع بروز واکنش اولیه‌ی خود شوید

اگر در حال شنیدن انتقاد سازنده هستید و احساس می‌کنید ممکن است واکنش منفی‌ای بروز دهید، درنگ کنید و خود را آرام کنید. تمام تلاشتان را بکنید تا به طور کلی واکنش نشان ندهید. تعدیل واکنشتان از بروز حالات چهره‌ای تحقیرآمیز و طعنه‌های واکنشی جلوگیری می‌کند. این موارد می‌توانند بر پیشبرد مکالمه تأثیر بدی بگذارند.

۲. فواید انتقاد سازنده را به یاد بیاورید

به یاد داشته‌باشید که هدف از انتقاد سازنده کمک به شما برای بهبود مهارت‌ها، بهره‌وری و روابطتان است. فراموش نکنید که یک بازخورد دقیق و سازنده می‌تواند بینشی به شما بدهد که هرگز به روش دیگری نمی‌توانستید به آن برسید.

۳. گوش دهید و متوجه شوید

حین دریافت انتقاد سازنده، به‌دقت به آن گوش دهید و در برابر تمایل به «دفاع از خود» مقاومت کنید؛ در عوض، به فرد اجازه دهید که افکار خود را کامل و بدون وقفه با شما در میان بگذارد. وقتی حرفشان تمام شد، با تکرار آن‌چه شنیده‌اید نشان دهید که متوجه منظورشان شده‌اید.

مثال: «در واقع، شما به من می‌گویید که باید با خو‌ش‌رویی بیش‌تری با مشتریان رفتار کنم؛ درست است؟»

۴. بابت انتقاد سازنده تشکر کنید

تشکر کردن بخش مهمی از رعایت ادب هنگام دریافت انتقاد سازنده است. صرف‌نظر از احساستان به فردی که به شما بازخورد می‌دهد، باید به چشم‌های او نگاه کنید و برای به اشتراک گذاشتن نقد سازنده‌اش، از او تشکر کنید.

هم‌چنین، کلماتتان را بچگانه انتخاب نکنید. سنجیده عمل کنید و بگویید «من واقعا از این‌که وقت گذاشتید و در این باره با من صحبت کردید، از شما تشکر می‌کنم». این راهی برای تأیید تلاشی است که همکارتان برای ارزیابی شما و به اشتراک گذاشتن افکارش انجام داده‌است.

۵. با طرح سؤال، انتقاد سازنده را تجزیه‌وتحلیل کنید

برای دریافت وضوح بیش‌تر و درک دیدگاه دیگران، باید سؤالاتی تکمیلی طرح کنید. هنگام شنیدن انتقاد سازنده، از درگیر شدن در بحث خودداری کنید؛ در عوض، مواردی را بپرسید که جزئیات بیش‌تری را درمورد چگونگی پیشرفت شما ارائه می‌دهند.

برای مثال، می‌توانید نمونه‌های خاصی را جست‌وجو کنید تا به شما در درک موضوع کمک کند؛ هم‌چنین، سعی کنید دریابید که مسئله‌ی شما غیرعادی است یا به دنبال راه‌حل‌های عینی‌تر برای رسیدگی به آن بازخورد باشید.

۶. به شکلی حرفه‌ای گفت‌وگو را خاتمه دهید یا برای پیگیری ادامه‌ی آن، درخواست زمان کنید

بعد از طرح سؤالاتی که می‌خواستید و در صورتی که احساس می‌کنید مکالمه در حال اتمام است، باید برای ادامه‌ی آن برنامه بریزید. برنامه را واضح بیان کنید و دوباره از فرد مقابل برای انتقاد سازنده‌اش تشکر کنید؛ سپس باید مکالمه را پایان دهید و کارتان را پیش ببرید.

بدین صورت، اگر رئیستان مسئله را مطرح کرده‌ یا رسیدگی به مشکل زمان‌بر باشد، شاید بهتر باشد که درخواست ملاقات دیگری کنید. این دیدار بعدی می‌تواند زمانی را در اختیارتان قرار دهد که انتقاد سازنده‌ی دریافتی را پردازش کنید، از دیگران توصیه‌هایی را دریافت کنید و به راه‌حل‌هایی بیندیشید؛ هم‌چنین، در آینده فرصتی را برایتان فراهم می‌کند که سؤالات بیش‌تری را مطرح کنید و گام‌های بعدی‌تان را واضح و شفاف بردارید.

۷. از رشد کردن نترسید

یادگیری حرفه‌ای‌ترین راه‌ها برای ارائه و پذیرش انتقاد سازنده مهم است، چون معمولا تنها راهی است که ما را متوجه ضعف‌هایمان می‌کند. اگر حالت دفاعی بگیریم یا وارد بازی سرزنش کردن شویم، ریسک از دست دادن بصیرتی باارزش را به جان می‌خریم. به ‌یاد داشته‌باشید که بازخورد دادن آسان نیست و قطعا پذیرفتن آن نیز سادت نیست، ولی به رشد همه‌ی ما کمک می‌کند.

سخن پایانی

ارائه‌ی انتقاد به دیگران و همینطور پذیرفتن آن می‌تواند دشوار باشد. اما در نهایت انتقاد سازنده به رشد ما کمک می‌کند و مهارت‌هایمان را بهبود می‌دهد. در این مطلب پاسخ دادیم انتقاد سازنده چیست، چگونه باید از دیگران انتقاد کنیم و خودمان نیز انتقادپذیر باشیم. امیدواریم مطالعه‌ی این مطلب برای شما مفید بوده‌باشد. نظرات خود را با ما به‌اشتراک بگذارید.